Son Mesajlar

[www.radyonebi.gen.tr]

www.radyonebi.gen.tr

Rahman ve Rahim Olan ALLAH'ýn Adýyla

Furkan 1:"Âlemlere uyarýcý olsun diye kulu Muhammed'e Furkan'ý indiren, ALLAH, yüceler yücesidir."

Uyar, bizi ey Furkan! Uyar! Yürekleri henüz ölmemiþleri;

Furkan 2 :Göklerin ve yerin mülkü O'nundur.O bir çocuk edinmemiþtir,mülkünde ortaðý yoktur .Her þeyi yaratmýþ, ona ölçü , biçim ve düzen vermiþtir.

De ki:
"ALLAH(cc) Bir ve Tek'tir. O'ndan baþka ilah, O'ndan baþka Efendi, O'ndan baþka Rab yok. Muhammed (sav), O'nun hem kuludur, hem elçisi. O(sav) ancak müjdeleyici ve uyarýcýdýr:

Furkan 56-57: "(Resulüm!) Biz seni ancak müjdeleyici ve uyarýcý olarak gönderdik.De ki: Buna karþýlýk, sizden, Rabbine doðru bir yol tutmayý dileyen kimseler (olmanýz) dýþýnda herhangi bir ücret istemiyorum. "


Yaratan ALLAH'týr; yeri, göðü, her ikisi arasýndakileri ve ötesindekileri, gördüklerimizi ve göremediklerimizi, zamaný ve mekaný, hayatý ve ölümü, ölümden sonra diriliþi, Hesab Gününü ve Ahiret'i, ardýndan gelecek olan sonsuz hayatý; Cennet'i ve Cehennem'i."

Al-i Ýmran 109: "Göklerdeki ve yerdeki her þey ALLAH'a aittir ve hepsi asýl kaynaðý olan ALLAH'a döner."

Sen ki, her þeyin Tek Sahibi olan tarafýndan indirildin. Uyar bizleri!

Furkan 6: (Resulüm!) De ki: Onu göklerde ve yerdeki gizlilikleri bilen ALLAH indirdi. Þüphesiz O, çok baðýþlayýcýdýr, engin merhamet sahibidir.

ALLAH'ýn çok baðýþlayýcý olduðunu, merhametinin engin olduðunu hatýrlat bizlere. O'nun Vedud; çok seven olduðunu hatýrlat. Ýnsanlarýn bir kýsmý, o kadar çok korkular yüklendiler ki, O'nu sevmekten korkuyorlar, O'nun tarafýndan sevilmeyecekleri zannýyla yürekleri paramparça. ALLAH'ýn, tevbeleri kabul edip, günahlarý baðýþlayacaðýný unutuyorlar. Bir kýsmý da tersine "nasýl olsa affedileceðim zannýyla kendilerine kötülük ediyorlar. Gerçeði açýkça söyle;

Ankebut 7: "Ýman edip doðru ve yararlý iþler yapanlara gelince, Biz onlarýn [önceki] kötülüklerini mutlaka sileriz ve onlarý yaptýklarý iyiliklere göre ödüllendiririz.

Furkan 70-71: "“Ancak tevbe ve iman edip salih amellerde bulunanlar baþkadýr; ALLAH onlarýn kötülüklerini iyiliklere çevirir. ALLAH çok baðýþlayýcýdýr, engin merhamet sahibidir. Kim tevbe edip iyi davranýþ gösterirse, þüphesiz o, tevbesi kabul edilmiþ olarak ALLAH'a döner. ”

ALLAH'ýn merhametinin engin olduðunu, tevbesi kabul edilecek olanlarýn açýk tanýmýný öðret bizlere ki þeytanýn, ALLAH'ýn affediciliði ile kandýrmasýna kanmayalým:

Furkan 72-77: "(O kullar), yalan yere þahitlik etmezler, boþ sözlerle karþýlaþtýklarýnda vakar ile (oradan) geçip giderler. Kendilerine Rablerinin ayetleri hatýrlatýldýðýnda ise, onlara karþý saðýr ve kör davranmazlar; (Ve o kullar): Rabbimiz! Bize gözümüzü aydýnlatacak eþler ve zürriyetler baðýþla ve bizi takva sahiplerine önder kýl! derler. Ýþte onlara, sabretmelerine karþýlýk cennetin en yüksek makamý verilecek, orada hürmet ve selamla karþýlanacaklardýr. Orada ebedi kalacaklardýr. Orasý ne güzel bir yerleþme ve ikamet yeridir. (Resulüm!) De ki: (Kulluk ve) yalvarmanýz olmasa, Rabbim size ne diye deðer versin? (Ey inkarcýlar! Siz Resul'ün bildirdiklerini) kesinkes yalan saydýnýz; onun için azap yakanýzý býrakmayacaktýr!


Hatýrlat bizlere: Hayatýn, ancak denge üzere yaþandýðý zaman anlamlý, deðerli ve çok güzel olduðunu anlat. Dengesizlikler yüzünden; ýstýrabýn, acýnýn bitmediðini öðret bizlere: "

Bakara 143:" Ve böylece sizin dengeli ve ölçülü bir toplum olmanýzý istedik ki hayatýnýzla tüm insanlýðýn huzurunda hakikatin þahitleri olasýnýz ve Elçi de sizin huzurunuzda ona þahitlik yapsýn........"

Al-i Ýmran 110: "SÝZ, insanlýðýn iyiliði için çýkarýlmýþ hayýrlý bir topluluksunuz; doðru olaný emreder, eðri olandan alýkoyarsýnýz ve ALLAH'a inanýrsýnýz. Eðer geçmiþ vahyin mensuplarý, bu tür bir inanca ermiþ olsalardý, bu, kendi iyiliklerine olacaktý; [ama] içlerinden pek az inanan bulunsa da onlarýn çoðu fasýktýr:"

137: "SÝZDEN önce nice hayat tarzlarý gelip geçti. Öyleyse, yeryüzünde dolaþýn ve hakikati yalanlayanlarýn sonunun ne olduðunu görün:

138: Bu, bütün insanlara açýk bir ders ve ALLAH'a karþý sorumluluklarýnýn bilincinde olanlar için bir rehber ve bir öðüt olsun.
139: Öyleyse, cesaretinizi yitirmeyin ve üzülmeyin:Eðer gerçekten inanýyorsanýz mutlaka (insanlarýn) en üstünü olursunuz.

Kur`an-ý Kerim`i indirildiði Arapça ile okumanýn fayda ve hikmetleri sayýlamayacak kadar çoktur. Onlardan sadece bir kaç tanesini arz ediyoruz:

1. Kur`an`ý orijinal Arabçasý ile okuyan ibadet etmiþ olur, bu okuma insaný Allah`a yaklaþtýrýr, anlamaksýzýn dahi olsa okuyorsa sevap kazanýr. Anlayarak okuyan ise ücret üstüne ücret elde eder. Yüce Allah`ýn:

"Allah`ýn kitabýný okuyanlar, namazý kýlanlar ve kendilerine verdiðimiz rýzýktan (Allah için) gizli ve açýk sarfedenler, asla zarara uðramayacak bir kazanç umabilirler. Çünkü Allah, onlarýn mükafatlarýný tam öder ve lütfundan onlara fazlasýný da verir. Çünkü O, çok baðýþlayan, þükrün karþýlýðýný bol bol verendir."1 âyet-i celilesinde de ifade edildiði gibi, Allah`ýn kitabýný okuyanlar methedilmiþ, Kur`an`ý mücerret okumak dahi namaz kýlmak gibi ibadetlerden sayýlmýþ, hatta Kur`an tilaveti namaz kýlmak gibi çok önemli bir ibadetten önce zikredilmiþtir.

Hz. Peygamber (a.s.m)`da: "Kim Allah`ýn kitabýndan bir harf okursa onun için bir hasene vardýr. Bir haseneye on misli sevab verilir. Ben Elif Lam Mim bir harftir demiyorum. Elif bir harftir, Lam bir harftir, Mim bir harftir diyorum."2 hadislerinde Kur`an`ý bizzat okumanýn ibadet sevabý kazandýracaðýna dikkat çekmiþlerdir. Ki, Kur`an bu özelliði ile ayrýcalýk kazanmýþ, baþkalarýna fark atmýþtýr.

2. Kur’an-ý Kerim’i Arapça okumak, Allah`ýn bundan önceki kitaplarýnýn baþýna gelen tebdil ve tahriften O’nu korumak içindir. Cenab-ý Hakkýn mânâsýný anlamasa dahi Kur`an`ý okuyanlara büyük mükafat va`d etmesi, Kur`an`ýn korumasý ve bekasý için en mühim saiklerden biri olmuþtur.

Onun için insanlar Kur`an okumaya aþýrý düþkünlük göstermiþler, hatta bir kýsmý Kur`an`ýn hâfýzý olmuþtur. Kýraatýn, Kurra ve hafýzlarýn çoðalýp her tarafa yayýlmasý, Kur`an`ýn dillerde deveranýný netice vermiþtir. Dolayýsýyla hiç kimse onu deðiþtirmeye cür`et edememiþ, çünkü Kur`an`ýn ârifleri tarafýndan þiddetle kýnanacaðýný hesaba katmýþlardýr. Nitekim buna cüret eden Ýslâm düþmanlarý, Kur`an ârifi, âlimi, kurra ve hâfýzlarý tarafýndan aðýzlarýnýn payýný almýþlardýr.

3. Müslümanlar arasýnda dil birliðini saðlamak, dinî birliklerini kuvvetlendirmek, aralarýnda anlaþma ve yardýmlaþma vesilelerini kolaylaþtýrmak, böylece saflarýný kuvvetlendirmek, güçlerini artýrmak, sözlerini yüceltmek.

Bu ilahî ve yüce bir siyasettir. Bu siyaset baþarýlý olmuþtur.
4. Devamlý okuyanýn yavaþ yavaþ düþünme ve anlamaya da yol bulacaðýný saðlamak ve onunla amel etme imkanýný temin etmek. Bu gün onu gafil okuyan, yarýn onu hatýrlayarak, düþünerek okur, yarýn düþünerek okuyan da onun rehberliðinde amel etmeye baþlar. Böylece okuyucu bir dereceden daha yüksek bir dereceye intikal eder.3

Þimdi Sorabilir miyiz?

Kur`an`ýn orijinal Arabçasýný istemeyenler veya Türkçe Kur`an isteyenler bu saydýðýmýz maddelerin aksini söyleyebilirler mi? Yani müslüman olduklarý halde:
Biz Kur`an`ýn Arabçasýný okumanýn ibadet olduðuna inanmýyoruz, ondan sevab da beklemiyoruz, diyebilirler mi?

Ve yine diyebilirler mi ki, bizim, Kur`an`ýn kýyamete kadar korunmasý, tahrif ve taðyirden uzak kalmasý gibi, müslümanlarýn birliðini korumak gibi bir derdimiz yok, diyebilirler mi?

Müslüman olduklarý için bunu diyemeyeceklerdir. Diyemeyeceklerine göre Kur`an`ýn Arabçasýna sahip olmalýdýrlar, Türkçe ibadet, Türkçe Kur`an, Türkçe kâmet gibi basit, hiç bir ilmî ve dinî deðeri olmayan heva ve heveslerden vazgeçmelidirler.

"Çünkü aziz Kitab`ýn, arþýný terk etmesi mümkün deðildir. Onun arþý Arabçadýr. Kur`an`ý o arþa oturtan da Yüce Allah`týr. Padiþah tahtýný boþaltýrsa izzet ve kuvvetten padiþah için ne kalýr? Ýþte bu Kur`an`ý Allah, sözlerin padiþahý yapmýþ, ona i`caz tâcýný giydirmiþ, onun Arabçasýný da bu i`caz ve i`tizaza bir ayna yapmýþtýr.4 "O bir Kitab-ý Azizdir. Ne önünden ne arkasýndan batýl ona yaklaþamaz. O, çok övülen hikmet sahibi Allah`dan indirilmiþtir."5

Biz milletimizi, vatanýmýzý, milli deðerlerimizi, Türkçemizi seviyoruz. Ama ayný zamanda biz en mukaddes varlýðýmýz olan Dinimizi, Kur`an`ýmýzý ve Kur`an`ýn dili olan Arabçayý da seviyoruz.

Türkçe ibadet konusunda ýsrar edenler Arabçaya olan düþmanlýklarýný da îlan ve itiraf etmektedirler. Arapçaya olan düþmanlýklarýndan nerdeyse Kur`an`a da düþmanlýklarýný söyleyecekler ama hamdolsun ki, bir Ýslâm ülkesinde yaþamakta ve kendilerinin de müslüman olduklarýný söylemektedirler.

Zaman zaman öylesine garip tutum ve tavýr içine girmektedirler ki, ýrkçýlýk sevdasýndan mýdýr yoksa din düþmanlýðýndan mýdýr sözü: "Neden Kur`an Türkçe gelmedi de Arabça geldi, neden Peygamber Araplardan çýktý da Türklerden çýkmadý?" demeye getiriyorlar. Bu benim aklýma þu ayeti getirdi: "Ýsrailoðullarý Hz. Musa (a.s)`ya: "Ey Musa, onlarýn tanrýlarý olduðu gibi, bizim için de bir ilah yap." dediler. Musa: "Gerçekten siz cahil bir toplumsunuz." dedi.6 Halbuki bu tavýr ve anlayýþ ne kadar yanlýþtýr.

Biz aciz bir mahluk olarak, âlemlerin Rabbi ve Hâlýký olan Allah`ý yargýlamaya hakkýmýz var mý?

O Allah, dilediðini yapmakta ve istediði gibi hükmetmede serbest olmasaydý Allah olamazdý. O böyle yapmýþsa mutlaka bunun bir hikmeti vardýr, deyip Allah`ýn hükmüne boyun eðmemiz gerekir, müslümana da yakýþan budur.

Ýmam Þafii`nin Risalesinde þu ifadelere rastlýyoruz:
Arap olmayanlarýn, Arap lisanýna tâbi olmalarý gerekir. Çünkü o bütün insanlýða elçi olarak gönderilen Allah Resulu (a.s)`nün dilidir. Onun dinini kabul edenler dilini de seve seve kabul ederler.

Her müslüman elinden geldiði kadar Arap dilini öðrenmesi lazýmdýr. Ta ki, Allah`dan baþka ilah olmadýðýna, Muhammed`in O`nun kulu ve Resulu olduðuna þehadet edebilsin. Allah`ýn kitabýný okuyabilsin, tekbir ve tesbihlerle Allah`ý zikredebilsin.7

Yüce Allah Peygamberini Türklerden, kitabýný da Türkçe gönderseydi bu sefer de baþka milletler neden peygamber bizden çýkmadý, kitab bizim dilimizle gönderilmedi diyebilirlerdi ve bu sorularýn ardý arkasý kesilmezdi.

Öyleyse bize düþen Allah ne yaparsa doðru yapar deyip O`nun son Peygamberinin dinini ve dilini benimsemek, onu anlamak ve o istikamette yaþamaktýr. Hepsi bu kadar.

Bu Gün Gelinen Nokta

Kur`an, Türkçe`yi kanatlandýrmýþ ve Kur`an`ýn ana kavramlarýný, fiillerini, tabirlerini ve kültürünü hayranlýk uyandýracak bir marifetle Türkçe`ye taþýyan ecdadýmýzýn kendi dillerini beynelmilel ve beynel Ýslam çapta bir kemal derecesine ulaþtýrmýþtýr. Dil ýrkçýlarýnýn Türkçe`den kovmaya çalýþtýklarý þey Arapça`dan ibaret deðildi; onlar Türkçe`deki Kur`anî kültür ve muhtevayý kazýmaya kararlý idiler.8

Bu gün artýk gelinen nokta ve hâkim olan kanaat þudur: Kur`an Arapçasýz olmaz. Arapça`nýn dýþýnda bir dille ortaya konan da Kur`an sayýlmaz. Çünkü Üstad Bediüzzaman`ýn ifadesiyle "Lisan-ý nahvi olan Arapça`dan baþka Kur`an`ýn meziyetlerini ve nüktelerini hiçbir lisan muhafaza edemez."9

Kaynaklar:
1. Fatýr, 35/29-30.
2. Tirmizi Hakim`de bunun bir benzerini merfu olarak rivayet etmiþtir. ez-Zerkanî, s. 129.
3. Ez-Zerkânî, Muhammed Abdul`azim, Menâhilu`l-Ýrfan fi Ulûmi`l-Kur`an, ty., s. 129-130.
4. ez-Zerkanî, a.g.e., s. 137.
5. Fussilet, 41/42.
6. A`raf, 7/138.
7. ez-Zerkanî, a.g.e., s. 151.
8. Alkan, A. Turan, "Kur`an`ýn Kanatlandýrdýðý Türkçe", Zaman Gazetesi, 27 Kasým 1997.
9. Bediüzzaman, Þualar, s. 213.

Kur'an-ý kerimi, lisaný Arapça olanlar bile anlayamaz; hatta evliyanýn ve ulemanýn en büyükleri olan Eshab-ý kiram bile, âyetlerin manalarýný Resulullaha sual ederdi. Bir hadis-i þerif meali:
(Kur'an-ý kerim Allahü teâlânýn metin [saðlam] ipidir. Manalarýnýn hepsi anlaþýlmaz. Çok okumak ve dinlemekle eskimez.) [Ýbni Mace]

Kur'an-ý kerimin, çok veciz olup, bitmez tükenmez manalarýnýn bulunduðu, bütün manalarý bildirilse bile, yazmak için kâðýt ve mürekkep bulunamayacaðý bizzat Kur'an-ý kerimde bildirilmektedir:
(De ki, Rabbimin [Ýlmini, hikmetini bildiren, hayrete düþüren] sözleri için, denizler mürekkep olsa, bir o kadar daha deniz ilave edilse, denizler tükenir, Rabbimin sözleri tükenmez.) [Kehf 10]

Demek ki, her Arapça bilen, Kur'an-ý kerimi anlayamaz. Ýmam-ý Gazali hazretleri buyuruyor ki:
Ýmam-ý Ahmed bin Hanbel, Cenab-ý Hakkýn, (Anlayarak da anlamayarak da Kur'an-ý kerim okuyan, benim rýzama kavuþur) buyurduðunu bildirmektedir. (Ýhya)

Ýslam âlimlerinin en büyüklerinden, Hanbelî mezhebinin reisi imam-ý Ahmed hazretleri böyle buyururken, hâlâ herkesin Kur'an-ý kerimi anlayarak okumasý gerektiðini söylemek ne büyük gaflettir

"Bizi öldürdükten sonra dirilten (uyuduktan sonra uyandýran) Allah''a hamdolsun. (kýyamette) O''nun huzurunda toplanýlacaktýr." (Buhari: 11/96)

"Allahým! Senin yardýmýnla sabaha girdik, senin yardýmýnla akþama kavuþtuk, senin yardýmýnla diriliyor ve senin kudretinle ölüyoruz ve (kýyamette) varýþ sanadýr." (Ebu Davud: 5067)

"Allahým! Senin yardýmýnla akþama girdik, senin yardýmýnla sabaha kavuþtuk, senin yardýmýnla diriliyor ve senin kudretinle ölüyoruz ve dönüþ yalnýz sanadýr." (Ýbn Mace, Dua: 14)

"Allahým! Þüphesiz ben bilerek herhangi bir þeyi þirk koþmak (eþ ve ortak tanýmak) tan sana sýðýnýrým.Bilmeyerek iþlemiþ olduðum(þirk ve hatalarým) ýn senden baðýþlanmasýný dilerim. Þüphesiz ki bütün gayblarý (gizli þeyleri) ancak sen bilirsin." (et-terðýb ve et-terhib: 1/76)

"Bizi nimetleriyle yediren ve içiren ve bizi Ýslam üzere bulunduran Allah''a hamd olsun." (Ebu Davud, At''ime:15)

"O Allah''a hamd olsun ki, benden bir kuvvet olmaksýzýn bu elbiseyi bana giydirdi ve (bunu) bana rýzýk olarak verdi." (Tirmizi, deavat: 107)

"Allah''ýn adýyla, Allah Resulune salat ve selam olsun. Allah''ým , günahlarýmý baðýþla ve bana rahmet kapýlarýný aç." (Müslim, müsafirin:68)

"Allah''ýn adýyla, Allah Resulune salat ve selam olsun. Allah''ým , Senden fazl-u (ihsanýný) diliyorum. Allahým, beni rahmetinden uzaklaþtýrýlmýþ þeytanýn þerrinden koru." (Buhari, teheccüd: 25)

"Allah''ým! Seni her türlü noksanlýklardan tenzih eder, hamdimi sana takdim ederim. Senden baþka hiçbir ilah bulunmadýðýna þehadet ederim. Senden maðfiret diliyor ve sana tevbe ediyorum." (tirmizi, deavat: 38)

"Bize tatlý soðuk su içiren ve günahlarýmýz sebebiyle onu içilmez tuzlu su yapmayan Allah''a hamd olsun." (Ebu Nuaym)

Eve Girerken Okunacak Dua:

"Allahým! Her giriþ ve çýkýþýmda senden hayýr diliyorum. Allah''ýn adýyla evimize girer, Allah''ýn adýyla çýkarýz ve Rabbimize dayanýp güveniriz." (Ebu Davud, Edeb: 112)

Evden Çýkarken Okunacak Dua:

Anlamý: "Allah''ýn adýný anarak (evimden çýkýyorum) ben, Allah''a dayanýp tevekkül ettim. (her türlü) kuvvet ve kudret ancak yüce Allah''ýn yardýmýyladýr." (Tirmizi, deavat: 34)

Gece Uykudan Önce Okunacak Dua:

"Senin adýný anarak ölür ve dirilirim (uyur ve uyanýrým) Allahým!" (Buhari, Deavat: 7)

Kullarým Beni sana soracak olursa, muhakkak ki Ben (onlara) pek yakýným. Bana dua ettiði zaman dua edenin duasýna cevap veririm. Öyleyse, onlar da Benim çaðrýma cevap versinler ve Bana iman etsinler. Umulur ki irþad (doðru yolu bulmuþ) olurlar. (Bakara Suresi, 186)

Müslümanlar arasýnda bir din kardeþliði vardýr. Bu, din bakýmýndan genel bir yakýnlýk ve akrabalýktýr, en kuvvetli bir baðdýr. Bu yönden müslümanlar, herhangi ýrka, herhangi yurda baðlý olurlarsa olsunlar, birbirine baðlýdýrlar, birbirini sever, birbiri hakkýnda hayýr isterler. Bir âyet-i kerimede buyurulmuþtur.

"Müminler þübhe yok ki, kardeþtirler."

Bundan baþka müslümanlar arasýnda birbirinden farklý derecelerde bir soy, bir neseb, bir hýsýmlýk ve akrabalýk vardýr. Bu bakýmdan da aralarýnda birtakým görevler haklar ve hükümler bulunur. Bunlarýn gözetilmesi dinimizce gereklidir.


Müslümanlarýn çoðalmalarý ve kuvvetlenmeleri, yurdlarýný ve varlýklarýný savunabilmeleri aralarýnda aile ocaðýnýn geliþmesine baðlýdýr. Bu yönü ile aile kurmak ve bu ailenin devamýna çalýþmak Ýslâmda önemli bir görevdir. Þöyle ki: Aile yuvasý kurmaya gücü yeten ve kendisinde kuvvetli bir meyil bulunan müslüman için evlenip aile sahibi olmak vacib veya farzdýr. Nefsi taþkýn olmayan bir müslüman için de bir müekked sünnettir.

Bir hadis-i þerifde buyurulmuþtur:


"Evleniniz, çoðalýnýz; çünkü ben, kýyamet günü ümmetlere karþý sizinle öðünürüm."

Fakat kadýna zulüm ve eziyet edileceði bilinerek zevce haklarýný çiðneyecek olan kimsenin evlenmesi haramdýr. Çünkü bu durumda aile hayatýndan beklenen yararlar elde edilemez.


Talâk (boþama) iþine gelince: Bu bir yönden meþru ise de, diðer bir yönden yasaktýr ve sakýncalýdýr. Þöyle ki: Aile hayatýndan beklenen þeyler elde edilmeyince veya iffet ve geçim bakýmýndan bir fenalýk yüz gösterirse, boþama meþrudur, müstahsendir. Fakat böyle bir gerek ve zaruret bulunmadýkça boþama kötüdür, müstahsen deðildir. Bir hadis-i þerifde buyurulmuþtur:


"Allah katýnda helal olan þeylerin en sevimsizi boþanmaktýr."


Onun için aile hayatýný yaþatmaya çalýþmalý, gereksiz olarak ayrýlma ve boþama olaylarýna meydan vermemelidir. Bunun sorumluluðundan çekinmelidir.


Her müslüman için aile hayatý ile ilgili din meselelerini yeteri kadar bilip onlarý uygulamak da bir görevdir. Kimlerin birbiri ile evlenemeyeceðini, kimlerin evlenebileceðini ve kimler arasýnda mahremiyet bulunduðunu bilmek gerekir.


Nikâh denilen evlenme akdi (sözleþmesi) karý-koca olacak müslümanlar veya bunlarýn velileri veya vekilleri arasýnda iki mümin erkeðin veya bir erkekle iki mümin kadýnýn þahidlikleri ile gerçekleþir. Çiftlerden biri tarafýndan teklif ve diðeri tarafýndan kabul olur. Þöyle ki: "Ben seni zevce edindim" diye yapýlan teklife, karþý taraf da "Kabul ettim" der. Çiftlerin veli veya vekilleri de þöyle der: "Ben falanýn kýzý falaný, velisi veya vekili olduðum falan için zevce kabul ettim," diye yapýlan teklife karþý: "Ben de falan kimseyi, velisi veya vekili bulunduðum falancaya veli veya vekil olarak evlendirdim." der. Buna da þahitler þehadet ederler. Böylece icab ve kabul tamamlanýp akid yapýlmýþ olur. Ayrýca kadýna "Mehir" adý ile emsaline kýyasla bir mal verilmesi veya anýlmasý gerekir. Bu "mehir" her iki tarafýn rýzasý ile daha önce de tayin edilebilir. Kadýn bu mehrini sonra kocasýna baðýþlayabilir.


Babalar, dedeler, anneler, nineler, erkek ve kýz kardeþler, amcalar, dayýlar, halalar ve teyzeler arasýnda bir soy yakýnlýðý ve ebedî bir mahremlik vardýr. Bunlar arasýnda nikâh asla caiz deðildir. Bir kimse, hiç bir zaman bunlardan herhangi birini nikahlayamaz.


Yine, bir kimse, kendi kardeþinin kýzýný ve bunun torunlarýný da alamaz. Fakat bir kimse, amcasýnýn, halasýnýn veya teyzesinin kýzýný alabilir. Ýki kardeþ çocuklarý birbirleriyle evlenebilirler. Bunlar arasýnda akrabalýk varsa da mahremiyet yoktur.


Süt emme ile meydana gelen mahremiyet de, soyla sabit olan mahremiyet gibidir. Onun için bir kimse ile süt babasý, süt anasý, süt dedesi, süt ninesi, süt kardeþ evlâdý, süt halasý, süt teyzesi arasýnda ebedî bir mahremiyet vardýr. Bunlar birbirleri ile evlenemezler.


Süt mahremiyetinin gerçekleþmesi için, süt emen çocuðun iki buçuk yaþýndan küçük olmasý ve emdiði sütün boðazýndan geçmiþ olmasý þarttýr. Bu iki buçuk yýldan sonra emilen veya içilen süt ile süt evladlýðý veya kardeþliði olmaz. Bu müddet Ýmam Azam'a göredir. Ýki Ýmama göre süt emme müddeti iki senedir.


Zevcenin kocasýnýn bazý akrabalarý ile ve kocasýnýn da, zevcesinin bazý akrabalarý ile Sýhriyet (Hýsýmlýk) bakýmýndan mahremiyetleri olur. Bu ise nikâhýn cevazýna engeldir. Þöyle ki: Bir kimse, kendi karýsýnýn anasýný, ninesini, baþka kocasýndan olan kýzýný veya torununu asla nikâhlayamaz karý-koca arasýndaki evlilik kalkmýþ olsa bile...


Bir insan eðer bunlardan birine, helal olmadýklarý halde yaklaþmýþ olsa veya bunlarýn bir uvzunu, harareti duyurmayacak bir engel olmaksýzýn þehvetle tutsa veya öpse, bunun karýsý kendisine ebedî olarak haram olur. Buna "Hürmet-i Müsahere" denir.


Bir kadýn da kendi kocasýnýn babasý ile veya baþka zevcesinden olan oðlu ile, torunu ile evlenemez. Bunlarýn arasýnda da ebedî bir hürmet vardýr. Eðer aralarýnda helal olmayan bir yakýnlýk (temas) veya þehvetli bir iliþki (dokunma) meydana gelse, bu zevce ebediyyen kocasýna haram olur.


Bir erkekle, kendi karýsýnýn kýz kardeþi, halasý veya teyzesi arasýnda geçici olarak bir hürmet vardýr. O erkeðin zevcesi ile boþama gibi bir sebeble nikâh (zevciyet) kalkýnca, iddet çýktýktan sonra bunlardan herhangi birini nikâhlayabilir.


Bir kimse, üvey annesi ile, kendi oðlunun veya torununun karýsý ile asla evlenemez. Nikâh kalksa bile bu caiz olmaz. Bunlar arasýnda da "Hürmet-i müsahere" vardýr. Eðer bir kimse oðlunun veya torununu zevcesine veya babasýnýn zevcesine gayr-i meþru iliþkide bulunsa veya þehvetle dokunsa, bu kadýn kocasýna ebedî olarak haram olur.


Hýsýmlýktan doðan haramlýk, meþru olmayan iliþki ile de meydana gelir. Þöyle ki: Bir kimse, gayr-i meþru surette iliþki kurduðu veya þehvetle tuttuðu veya öptüðü veya tenasül organýna þehvetle baktýðý bir kadýnýn neseb veya süt yönünden anasýný, ninesini, kýzýný, torununu asla alýp nikâhlayamaz. Bunlarla kendisi arasýnda ebedî bir haramlýk bulunmuþ olur. Bu yapmýþ olduðu haram iþin bir nevi cezasýdýr.


Bir müslüman baþkasýnýn nikâhýnda veya iddetinde bulunan bir kadýný alamaz. Yine, bir müslüman Kitab Ehli denilen bir Yahudî ve Hýristiyan kadýnla evlenebilirse de, bir Mecûsî veya putperest kadýný nikâh edemez. Ancak kadýn þirkini terk ederse, o zaman caiz olur.


Müslüman bir kadýn ise, hiç bir, gayr-i müslimle evlenemez. Bu islâm dininde kesinlikle haramdýr. Böyle bir durum, Ýslâm þerefine, Ýslâm yararýna, müslüman kadýnýn selâmet ve mutluluðuna aykýrýdýr.


Müslümanlarýn karþýlýklý olarak birbirleriyle iliþkilerinde bir hürmet ve nezaket vardýr. Bir müslüman, baþkasýnýn evine rýzasý olmadan giremez. Baþkasýnýn evi içine, izni olmadan dýþardan bakamaz. Sözleri ile kimseyi rahatsýz edemez.


Erkekler, göbekleri altýndan diz kapaklarý altýna kadar olan yerleri müstesna olmak üzere, birbirlerinin diðer bütün organlarýna bakabilirler.


Kadýnlarýn birbirlerine veya kocalarý olmayan erkeklere bakmalarý da, erkeklerin birbirlerine bakmalarý gibidir. Onun için müslüman kadýn, diðer bir kadýnýn veya bir erkeðin göbeði altýndan diz kapaklarý altýna kadar olan kýsmýna bakamaz, diðer uzuvlarýna bakabilir. Ancak bir þehvet duygusu, kalben bir istek ve meyil bulunmamalýdýr.


Bir erkek, kötü bir niyet olmaksýzýn yabancý olan (kendisine nikâh düþen) bir kadýnýn yalnýz yüzüne ve ellerine bakabilir. Fakat kendisine ebedî olarak haram bulunan anasýnýn, kýzýnýn ve teyzesi gibi kimselerin yüzlerine, baþlarýna, göðüslerine, kulaklarýna ve baldýrlarýna, yine aralarýnda þehvet korkusu olmamak þartý ile bakabilir.


Erkekle zevcesi arasýnda özel durum olduðundan bunlar þehvetle veya þehvetsiz olarak birbirlerinin bütün vücudlarýna bakabilirler. Yalnýz cinsel organlara bakýlmamasý daha iyidir, edebe uygun olan budur.


Bir doktor tedavisinde bulunan bir kadýnýn hasta olan herhangi bir organýna zaruret miktarý bakabilir. Fakat onun tedavisini bir kadýna öðreterek ona yaptýrmasý daha uygundur.

Baþörtüsü, kadýný, erkek bakýþlarýndan koruyarak ve cinsiyetler arasýndaki sýnýrlarý belirleyerek, mahrem alaný, yasak koyarak çizmektedir. Zira cemaatin birliði, erkeðin þerefine baðlýdýr ki, bunun da ölçüsü kadýnýn mahrem alanda korunan namusudur. Kur'an-ý Kerim'de baþörtüsü 24 sýra numaralý Nur suresinin 30. âyetinde geçmektedir. “Kadýnlar, baþörtülerini, göðüslerinin üzerinden baðlasýnlar; yani baþörtüleriyle göðüslerini de örtsünler” mealindeki bu âyette geçen “humur” kelimesi, baþörtüsü manasýna gelen “hýmâr” kelimesinin çoðuludur.

“Kur'an'da geçen hýmâr kelimesi yalnýzca örtü manasýna gelir, baþörtüsü manasýna gelmez” diyenler kesinlikle yanýlýyorlar. Çünkü bu kelimenin kökünde “örtme, karýþma, yaklaþma” gibi manalar varsa da, kökten alýnmýþ farklý kelimelerin (þekillerin) de farklý manalarý vardýr. Mesela ayný kökten gelen “hamr”, þarap, “hamîr”, hamur mayasý, “humâr” akþamdan kalma hali manalarýna gelir. Tartýþma konumuz olan “hýmâr” da baþörtüsü ve vücudun bütününü örten örtü manalarýnda kullanýlmýþtýr. r, örtünme Allah'ýn bir emridir. Bu emir ilk geldiðinde sahabi hanýmlarýn uygulama þekli önem taþýyor. Çünkü ilk uygulamadaki ölçü daha sonraki uygulamalarýn biçimini belirliyor. Diðer yandan bu ölçü bilinince konu hakkýnda farklý konuþmanýn önü de kesilmiþ oluyor. Ahzab Suresi 33'teki “Ýslamdan önceki Cahiliye kadýnlarýnýn yaptýðý gibi süslerinizi göstererek ve görünmek için dýþarý çýkmayýn” âyeti ve Nur Suresi'nin 31. ayet-i kerimesindeki, “kendiliðinden görünenleri müstesna, süslerini açmasýnlar. Baþörtülerini yakalarýnýn üzerinden iyice baðlasýnlar” (1) ifadeleri mü`min kadýnlarýn nasýl giyinecekleri konusunda ölçüyü veriyor. Bu âyet iner inmez sahabe hanýmlarýn bu emri hayatlarýna nasýl geçirdiklerini Hz. Âiþe anlatýrken diyor ki: “Allah ilk muhacir kadýnlara rahmet etsin, onlar, 'Kadýnlar baþörtülerini yakalarýnýn üzerinden iyice baðlasýnlar.” âyeti inince etekliklerini kesip bunlardan baþörtüsü yaptýlar.

Satiyye binti Þeybe de bu konuda Hz. Âiþe'den dinlediði þu hatýrayý anlatýr: “Biz Âiþe ile birlikte idik. Kureyþ kadýnlarýndan ve onlarýn üstünlüklerinden söz ediyorduk. Hz. Âiþe dedi ki: “Þüphesiz Kureyþ kadýnlarýnýn birtakým üstünlükleri vardýr. Ancak ben, Allah'a yemin olsun ki, Allah'ýn kitabýný daha çok tasdik eden ve bu kitaba daha kuvvetle inanan Ensar kadýnlarýndan daha faziletlisini görmedim.

“Nitekim, Nur suresindeki “Kadýnlar baþörtülerini yakalarýnýn üzerinden iyice baðlasýnlar.” ayeti inince, onlarýn erkekleri bu ayetleri okuyarak eve döndüler. “Bu erkekler eþlerine, kýzlarýna, kýz kardeþlerine ve hýsýmlarýna bu âyetleri okudular. Bu kadýnlardan her biri etek kumaþlarýndan, Allah'ýn kitabýný tasdik ve ona iman ederek baþörtüsü hazýrladýlar.

Ertesi sabah, Hz. Peygamber'in arkasýnda baþörtüleriyle sabah namazýna durdular. Sanki onlarýn baþlarý üstünde kargalar vardý.” (2) Hz. Âiþe'nin kendisi de bu emrin uygulanmasýnda hassas davranýr, bu giyim tarzýna uygun olmayanlarý uyarýrdý. Bir seferinde huzuruna ince baþörtülü bir gelin getirilmiþti. O, þöyle dedi: “Nur Suresi'ne inanan bir kadýn böyle örtünmez.” (3)

Peygamberimizin bu emri bizzat uygulama þeklini, Hz. Âiþe, ablasý Hz. Esmâ'yý örnek vererek anlatýr: Bir gün Hz. Ebu Bekir'in kýzý Esmâ ince bir elbise ile Resulullah'ýn huzuruna girmiþti. Hz. Peygamber ondan yüz çevirdi ve þöyle buyurdu: “Ey Esmâ! Þüphesiz kadýn ergenlik çaðýna ulaþýnca onun þu ve þu yerlerinden baþkasýnýn görünmesi uygun deðildir”. Hz. Peygamber bunu söylerken yüzüne ve avuçlarýna iþaret etmiþti. (4)

Hz. Esmâ bu konudaki uygulamasýný ileri yaþlarýnda da Resulullah'ýn tarif ettiði gibi devam ettirdi. Münzir bin Zübeyr Irak dönüþü ona bir elbise göndermiþti. Hz. Esmâ elbiseye dokunmuþ ve “Bunu götürün ona verin!” demesine kýrýlan Münzir, “Anneciðim o ince deðil, niye reddediyorsun?” Hz. Esmâ “Evet, ince deðil, ama vücut çizgilerini belli eder.”

1 Nur suresi, 31. 2 Buhari, Tefsiru Sure 24:12; Ebu Davud, Libas:29. 3 el-Kurtubi, 14:157. 4 Ebu Davud, Libas, 31

[Çocuk nasýl terbiye edilir?]

Çocuk nasýl terbiye edilir?


Çocuk, ana baba elinde bir emanettir. Çocuklarýn temiz kalpleri kýymetli bir cevher olup, mum gibi, her þekli alabilir. Küçük iken, hiçbir þekle girmemiþtir. Temiz bir toprak gibidir. Temiz topraða hangi tohum ekilirse, onun mahsulü alýnýr. Onun için Aðaç yaþken eðilir demiþlerdir. Bunun gibi çocuk da neye meylettirilirse, oraya yönelir. Eðer hayrý âdet eder, öðrenirse hayýr üzerine büyür. Çocuklara iman, Kur'an ve Allahü teâlânýn emirleri öðretilir ve yapmaya alýþtýrýlýrsa, din ve dünya saadetine ererler. Bu saadete ana-baba ve hocalarý da ortak olur. Eðer bunlar öðretilmez ve alýþtýrýlmaz ise, bedbaht olurlar. Yapacaklarý her kötülüðün günahý, ana-baba ve hocasýna da verilir.

Müslüman, emri altýnda bulunanlardan mesuldür. Hadis-i þeriflerde buyuruldu ki:
(Hepiniz, bir sürünün çobaný gibisiniz. Çoban sürüsünü koruduðu gibi, siz de evinizde ve emriniz altýnda olanlarý Cehennemden korumalýsýnýz! Onlara Müslümanlýðý öðretmezseniz, mesul olursunuz.) [Müslim]

(Çocuklarýna Kur'an-ý kerim öðretenlere veya Kur'an-ý kerim hocasýna gönderenlere, öðretilen Kur'anýn her harfi için, on kere Kâbe-i muazzama ziyareti sevabý verilir ve kýyamette, baþýna devlet tâcý konur. Bütün insanlar görüp imrenir.) [S.Ebediyye]

(Bir çocuk ibadet edince, kazandýðý sevap kadar, babasýna da verilir. Bir kimse, çocuðuna fýsk, günah öðretirse, bu çocuk ne kadar günah iþlerse babasýna da, o kadar günah yazýlýr.) [S.Ebediyye]

(Çok müslüman evladý, babalarý yüzünden Veyl ismindeki Cehenneme gidecektir. Çünkü bunlarýn babalarý, yalnýz para kazanmak ve keyf sürmek hýrsýna düþüp ve yalnýz dünya iþleri arkasýnda koþup, evlatlarýna Müslümanlýðý ve Kur'an-ý kerimi öðretmediler. Ben böyle babalardan uzaðým. Onlar da benden uzaktýr. Çocuklarýna dinlerini öðretmeyenler Cehenneme gidecektir.) [S.Ebediyye]

Kendinin yapmasý haram olan þeyi çocuða yaptýran kimse, haram iþlemiþ olur. Çocuklarýna içki içiren, kumara alýþtýran, müstehcen neþriyatý okumasýna sebep olan, yalancýlýk, hýrsýzlýk gibi kötü huylara alýþtýran, kýbleye karþý ayak uzatmasýna sebep olan kimse, günah iþlemiþ olur. Dinimizin temeli, imaný, farzlarý ve haramlarý öðrenmek ve öðretmektir. Allahü teâlâ, Peygamberleri bunun için göndermiþtir. Gençlere bunlar öðretilmediði zaman, Ýslamiyet yýkýlýr, yok olur. Allahü teâlâ, Müslümanlara Emr-i maruf yapmayý emrediyor. Yani, benim emirlerimi, bildiriniz, öðretiniz buyuruyor. Nehy-i münker yapmayý da emrederek, yasak ettiðini bildirdiði haramlarýn yapýlmasýna razý olmamamýzý istiyor.

Kur'an-ý kerimde mealen buyuruluyor ki: (Kendinizi ve aile efradýnýzý Cehennem ateþinden koruyun!) [Tahrim 6]
Kur'an-ý kerimde, nefslerimizi ve aile efradýmýzý, yakýtý insan ve taþ olan Cehennem ateþinden korumamýz emredilmektedir. Elli-yüz senelik kýsa bir hayat için evladýmýzý dünya felaketlerinden korumaya çalýþtýðýmýz gibi, ebedi felakete düçâr olmamasý için ahiretini de korumamýz lazýmdýr. Bir babanýn, evladýný Cehennem ateþinden korumasý, dünya ateþinden korumasýndan daha mühimdir. Cehennem ateþinden korumak da, imaný ve farzlarý ve haramlarý öðretmekle ve ibadete alýþtýrmakla ve kötü arkadaþlardan ve zararlý neþriyattan korumakla olur.

Bütün fenalýklarýn baþý, kötü arkadaþtýr. Kötü arkadaþlarý, onun, küstah, yalancý, hýrsýz, ve saygýsýz olmasýna sebep olabilir. Senelerce de bu kötü huylardan kurtulamaz.

Ne zaman çocukta iyi bir hareket görülürse, onu takdir etmeli, mükafatlandýrmalýdýr! Ýnsanlarýn yanýnda bazen onu övmelidir. Amcasý benim çocuðum böyle yaptý diyerek iyiye teþvik etmelidir. Bir kabahat iþler veya kötü bir söz söylerse birkaç defa görmezden gelmeli, (onu yapma) dememeli, azarlamamalýdýr. Sýk sýk azarlanan çocuk, cesaretlenir, gizli yaptýklarýný açýktan yapmaya baþlar. Yaptýðý kötü iþlerin zararý, kendisine tatlý dil ile anlatýlmalý, ikaz edilmelidir! Yapýlan iþ, dine aykýrý ise iþin zararý, fenalýðý ve neticesi anlatýlarak, o kötü iþe mani olmalýdýr.

Baba, baba olduðunu, büyük olduðunu hissettirmelidir! Anne, çocuðu babasý ile korkutmalýdýr!

Her gün bir müddet oynamasýna izin vermelidir ki, çocuk sýkýlmasýn. Sýkýlmak ve üzülmekten kötü huy hasýl olur ve kalbi körleþir. Hiç kimseden para istemesine müsaade etmemeli, fazla konuþmamasýný, büyüklere saygýyý öðretmelidir. Ýyi insanlarýn güzel hallerini anlatýp, onlar gibi olmaya, kötü insanlarýn kötülüklerini anlatýp, onlar gibi olmamaya dikkat etmesi öðretilmelidir.

Çocuða her istediðini almak ve lüks içinde yaþatmak uygun deðildir. Büyüyünce de her istediðini ele geçirmeye çalýþýr; fakat bunda muvaffak olamayýnca sükutu hayale uðrar, isyankâr olur. Kendimiz helal yediðimiz gibi çocuklarýmýza da helal yedirmeliyiz. Haramla beslenen çocuðun bedeni, necasetle yoðrulmuþ çamur gibi olur. Böyle çocuklar da pisliðe, kötülüðe meylederler.

Çocuða, israf etmemesini, kanaatkâr olmasýný öðretmelidir. Bazen de yavan ekmek yemeye alýþtýrmalýdýr. Kötü yerlere gitmesine mani olmalýdýr! Çocuk kötülerin yanýnda ahlaksýz, yalancý ve hayasýz olur.

Baba, ne devamlý asýk suratlý durmalý, ne de çocukla fazla yüz göz olmalý, konuþmasýnýn heybetini korumalýdýr. Çocuða babasýnýn malý ile, rütbesi ile övünmemesi tembih edilmelidir! Tevazu sahibi ve kibar olmasý öðretilmelidir! Baþkalarýndan bir þey almanýn zillet olduðu, veren elin alan elden üstünlüðü bildirilmelidir! Cimriliðin çirkinliði öðretilmelidir!

Baþkalarýnýn yanýnda edepli oturmasý, ayak ayak üstüne atmamasý, lâubâli hareketlerden uzak durmasý telkin edilmelidir!

Fazla konuþmaktan çocuðu men etmelidir! Fazla konuþmanýn hayasýzlýða yol açtýðý, çenesi düþüklüðün kötülüðü belirtilmelidir! Çocuk nasýl olsa konuþmasýný öðrenecektir. Maksat, ona icap edince susmasýný ve büyüklerin sözünü dinlemesini öðretmektir.

Doðru da olsa, çokça yemin etmesine izin vermemelidir! Vara yoða yemin, kötü bir alýþkanlýktýr. Büyüklere hürmetin, yerini onlara vermenin ve herkesle iyi geçinmenin önemi anlatýlmalýdýr.

Çocuðu daha küçükken namaza alýþtýrmalýdýr. Büyüyünce namaz kýlmasý zor gelebilir. Baþkasýnýn malýný çalmayý, haram yemeyi, yalan söylemeyi gözünde çirkin gösterecek þekilde anlatmalýdýr! Böyle yetiþtirip büluða erince, bu edeplerin inceliklerini ona söylemelidir.

Her iþi âdet olarak yapmamasý, niyetle, þuurla yapmasýnýn lüzumu anlatýlmalýdýr. Mesela, yemekten maksat, kulun Rabbine ibadet etmesi, insanlara, vatanýna, milletine faydalý hizmetlerde bulunmasý, insanlarýn saadeti için çalýþmasý olduðu öðretilmelidir. Dünyadan maksadýn, ahiret için azýk toplamak olduðu, zira dünyanýn kimseye kalmadýðý, ölümün çabuk ve ansýzýn gelebileceði anlatýlmalý, (Ne mutlu o kimseye ki, dünyada iken ahiret azýðý elde eder, Cennete ve Allahü teâlâya kavuþur) demelidir. Küçük yaþýnda böyle terbiye edilirse, taþ üzerine yazýlan yazý gibi olur ve kolay kolay silinmez.

Peygamber efendimiz buyurdu ki:
(Bütün çocuklar, Müslümanlýða elveriþli olarak dünyaya gelir. Daha sonra bunlarý, ana-babalarý hýristiyan, yahudi ve dinsiz yapar.) [Taberani]

Hadis-i þerifte Müslümanlýðýn yerleþtirilmesinde ve yok edilmesinde en mühim iþin, çocuklukta ve gençlikte olduðu bildirilmektedir. O halde, her müslümanýn birinci vazifesi, evladýna Ýslamiyet’i ve Kur'an-ý kerimi öðretmektir. Evlat nimetinin kýymeti bilinmezse, elden gider. Bunun için (Pedagogie), yani çocuk terbiyesi, çok kýymetli bir ilimdir.

Ýslam dinine karþý olanlar, bu mühim noktayý anladýklarý içindir ki, (Gençliðin ele alýnmasý birinci hedefimizdir. Çocuklarý dinsiz olarak yetiþtirmeliyiz) diyorlar. Ýslamiyet’i yok etmek ve Allah’ýn emirlerinin öðretilmesini ve yaptýrýlmasýný engellemek için, (Gençlerin kafalarýný yormamalýdýr. Din bilgilerini büyüyünce kendileri öðrenirler) diyorlar.

Bugün, bütün hýristiyan ülkelerinde, bir çocuk dünyaya gelince, buna bozuk dinlerinin icaplarýný yapýyorlar. Her yaþtaki insanlara, hýristiyanlýðý titizlikle aþýlýyorlar. Müslümanlarýn imanlarýný, dinlerini çalmak ve yok etmek ve onlarý da, hýristiyan yapmak için, Ýslam ülkelerine paket paket kitap, broþür ve kaset gönderiyorlar.

O halde, müslümanlar din cahillerinin hilelerine, yalanlarýna aldanmamalý, çocuklarýmýza sahip olmalýyýz. Onlara sahip olmak da, dinimizin emirlerine uygun olarak yetiþtirmekle olur. Ahlaký deðiþtirmek mümkün olduðu için Peygamber efendimiz, (Ahlakýnýzý güzelleþtirin) buyurdu. Zaten din, güzel ahlak demektir. Þu halde dinin emrine uyup yasak ettiðinden kaçan, huyunu deðiþtirip güzel ahlaklý olur. Güzel ahlaklý olan da iki cihanda rahat olur.

En vahþi hayvan bile terbiye ile ehlileþtiriliyor. Hiçbir zaman elma çekirdeðinden portakal olmaz. Fakat elma fidanýný büyüterek, lüzumlu aþý ve kültürel tedbirlerle kaliteli elma veren bir aðaç olarak yetiþtirmek mümkündür. Bunun gibi insan tabiatýnda bulunan bazý arzular yok edilemez, fakat terbiye edilebilir.

Terbiyede dayak atýlmaz

1- Çocuðu dövmek ahlakýnýn bozulmasýna, hýrçýnlaþmasýna sebep olur.

2- Dayakla büyüyen çocuk esnek olmaz.

3- Dövülmek, çocukta ana-babaya karþý kýzgýnlýða yol açar. Çocuk kendi yaptýðýnýn kötü bir þey olduðunu düþünmez, kendini suçlu görmez, kendini döveni suçlar.

4- Dövülen çocuk, kýzdýðý zaman, o da þiddete baþ vurur, bir baþkasýný döver. Böylece dayak, saldýrganlýða sebep olur.

5- Sözden anlayacak yaþtaki çocuða dayak atýlmaz. Sözden anlamayan çocuðuna hafifçe vurmak yeter. Baþa, yüze tokat atmak, sopa ile dövmek çok zararlýdýr. Bu ancak iþkenceciye yaraþýr.

Çoluk çocuðu terbiye etmek için dövmek doðru deðildir. Ancak yanlýþ bir iþ yapýnca, cezalanabileceði hissini vermek gerekir. Peygamber efendimiz, ev halkýnýn dövülmemesini emrettiði halde, terbiye edilmeleri için cezalanacaklarý, dövülecekleri hissini taþýmalarý gerektiðini bildirmiþtir. Bu husustaki hadis-i þeriflerden biri þöyle:
(Ev halkýnýzý terbiye için bastonunuzu onlarýn göreceði yere asýn!) [Taberani]

Çocuklara koyduðumuz veya koyacaðýmýz isimlerin anlamlarýnýn, dinimize, örf ve âdetimize uygun olup olmadýðýný öðrenmek, uygun deðilse, deðiþtirmek gerekir. Haklý sebeplerle adýný veya soyadýný deðiþtirmek isteyenler de çýkabilir. Böylece isimlerin anlamlarýný bilmek faydalý olur.

Bu konuda yazýlmýþ piyasada birkaç kitap vardýr. Kimisi çok geniþ. Ne kadar Arapça veya Farsça kelime varsa, isim olarak kitaba yazmýþlar. Kimi de, çok basit yazýp, kelimenin gerekli bütün anlamlarýný yazmamýþ. Hepsinin ortak yönü, mastar halindeki isimleri, mastar olarak tarif etmiþler. Bir þey isim halini alýnca, artýk o mastarlýktan çýkar. Mesela Türkçede yanlýþ olarak, meþhur kelimesi yerine, (Falanca þöhret oldu) diyorlar. Bir çocuða Þöhret ismi verilmiþse, bunun anlamý (meþhur olmak) denmez. Burada Þöhret kelimesini meþhur, ünlü olarak bildirmek gerekir. Çünkü maksat budur.

Kelime isim olunca Ýslam, cihad kelimeleri de böyledir. Bu kelimeler isim olarak konmuþsa, artýk, Ýslam’a, müslüman olmak denmez. Müslüman olan diye tarif edilir. Cihad kelimesine de savaþ, savaþ etmek denmez. Allah için savaþan denir. Cihad kelimesinin biraz daha kuvvetlisi Câhid’dir. Bunun da daha kuvvetlisi Mücâhid’dir. Ýsim olarak konunca, artýk, Cihad da, Câhid de, Mücâhid de, biri diðerinden daha kuvvetli olmak üzere, cihad eden anlamýna gelir.

Bunun gibi, Hicabi, utanmakla ilgili demektir. Ama bu isim olarak kullanýlýnca, mahcup, utangaç, hayalý, edepli, terbiyeli, perdeli, namuslu gibi anlamlara gelir.

Hulki, Ruhi, Sulhi kelimeleri de böyledir. Piyasadaki kitaplarda bu husus kiminde hiç dikkate alýnmamýþ, kimi de çok az yer vermiþtir.

Çocuklara güzel isim koymalýdýr! Hadis-i þeriflerde buyuruldu ki:
(Çocuða güzel isim vermek, dinini öðretmek ve vakti gelince evlendirmek, evladýn babasý üzerindeki haklarýndandýr.) [Ebu Nuaym]

(Kýyamette, babanýzýn ismi ile beraber [Mesela Ali oðlu Emin, veya Ali kýzý Emine diye] çaðrýlacaksýnýz. O halde isminiz güzel olsun!) [Ebu Davud]

Güzel isimler çoktur. Mesela Peygamber isimleri, Resulullah efendimizin 400 kadar olan mübarek isimleri, Allahü teâlânýn Esmâ-i hüsnasýndan olup da, isim olarak koymasý caiz olan Ali, Aziz, Macid, Mucib, Rafi, Reþid isimleri, Eshab-ý kiramýn, âlimlerin ve evliyanýn isimleri konabilir.

Bir ismin güzel olmasý için mutlaka Kur’an-ý kerimde bulunmasý gerekmez. Yüz binden fazla Eshab-ý kiramdan Hazret-i Zeyd hariç, hiçbirinin ismi Kur’an-ý kerimde yoktur. Güzel isimler çoktur. Deðiþik isim olsun diye, yahut en güzel isim olsun diye Kur’an-ý kerimde geçen her kelimeyi, sýrf Kur’an-ý kerimde geçtiði için çocuða isim olarak koymak, çok yanlýþ olur. Çünkü Kur’an-ý kerimde güzel isimlerin yanýnda kâfirlerin isimleri de vardýr. En baþta þeytan var, Ýblis var, Hannas vardýr. Kâfirlerden Karun, Haman vardýr. Peygamber efendimizin düþmaný Ebu Leheb’in ismi vardýr. Bunlarý koymak doðru deðildir.

Kur'an-ý kerimde geçiyor diye yýldýrým, þimþek, gelmek, gitmek gibi kelimelerin arabisini isim olarak koyanlar oluyor. Bu kelimelerden en meþhurlarýndan biri Esra’dýr. Esra, gece yürümek manasýna gelir. Ünzile, indirildi, indirilmiþ demektir. Böyle isimleri koymak caiz ise de, enbiyanýn, ulemanýn, evliyanýn ismini tercih etmek elbette iyi olur.

Ýsim sahiplerine þefaat
Her Peygamber, kendi isminden olanlara, her âlim ve evliya da, kendi isminden olanlara þefaat edecektir. Güzel ismin bu yönden de önemi vardýr. Hadis-i þeriflerde buyuruldu ki:
(Allah indinde en güzel olan isimler, Abdullah, Abdurrahmandýr.) [Müslim] (Üç oðlu olup da, birine adýmý vermeyen, cahillik etmiþ olur.) [Taberani]

(Allahü teâlâ buyurur ki: Ýsmi, Ahmed, Muhammed, Mahmud gibi Habibimin isminden olan mümine azap etmekten haya ederim.) [R. Nasýhin]

(Bir evde bir, iki veya üç Muhammed olmasýnýn zararý olmaz.) [Ýbni Sâd]

(Oðlunun adýný Muhammed koyan, çocuðu ile Cennetlik olur.) [A. Rufai]

(Muhammed isimli çocuða her yerde ikram edin, onu aþaðýlamayýn.) [Hatib]

(Muhammed isimli kimseyi hakir görmeyin, onu mahrum etmeyin! Onun bulunduðu bir evde, bir yerde bereket vardýr.) [Deylemi]

Ýbni Abbas hazretleri, (Kýyamette, “adý Muhammed olan müminler gelsin” denilir, hepsi Cennete götürülür) buyurmaktadýr.

Ecdadýmýz, saygýda kusur olmasýn diye Muhammed ismini “Mehmed” þeklinde kullanmýþtýr.

Peygamber efendimizin mübarek isimlerinden birini de koymak çok iyi olur. [Bu isimler, Peygamber Efendimiz maddesinde var.] Eshab-ý kiramýn isimleri de çok kýymetlidir. Ecdadýmýzýn koyduðu isimler de önemlidir.

Hazret-i Talha, on çocuðunun her birine bir peygamber ismi koymuþtu. Hazret-i Zübeyr’in de on çocuðu vardý. O da hepsine þehid ismi vermiþti. Hazret-i Talha, Hazret-i Zübeyr’e, “Neden çocuklarýna peygamber ismi deðil de, þehid ismi verdin?” dedi. O da, “Çocuklarým peygamber olamayacaðýna göre, þehit olmalarýný arzu ettiðim için” dedi.

Ýsmi kötü olan deðiþtirmelidir! Hadis-i þerifte, (Kötü ismi olan bunu güzel isme çevirsin) buyuruldu. (Berika)

Kötü isimler
Memiþ, Senem, Sanem, Efrayim, Ökkeþ isimleri caiz deðildir. Ahmede hamo, Mehmede memo demek caiz olmadýðýna göre, Abdullah Öcalana Apo, Ýbrahim Tatlýsese Ýbo demek caiz mi diye düþünülebilir. Caizdir; çünkü meþhur ismi söylemek adýný deðiþtirmek olmaz.

Kezban, Farisi Kedbanudan gelmiþtir. Ev kadýný veya vekilharç kadýn demektir. Vekilharç ise, bir sarayýn, alýþ veriþ iþlerini yapan kimse demektir. Her ne kadar Arabide yalancý manasýna gelirse de, Farsçadan geldiði için deðiþtirilmesi gerekmez.

Kâfir ismi koymaktan da kaçýnmalýdýr! Ýmam-ý Rabbani hazretleri buyuruyor ki:

Bir müslümanýn, bir kâfir ismini almaktan, korkunç aslanlardan kaçmaktan daha çok kaçmasý gerekir. Bu isimler ve onlarýn sahipleri, Allahü teâlânýn düþmanlarýdýr. Hadis-i þerifte, (Kötü zan altýnda kalýnacak yerlerden kaçýnýz) buyuruldu. Dinsizlik alameti olan ve bu zanný uyandýran isimleri koymaktan kaçýnmak gerekir.

Övücü isimler koymak
Ýbni Âbidin hazretleri buyurdu ki:
(Çocuða Ali, Aziz gibi isimleri koymak caiz ise de, bu isimleri söylerken hürmet etmek gerekir.) [Redd-ül Muhtar]

Reþid, Emin gibi övücü isimler koymak caiz ise de koymamak iyi olur. Çünkü böyle isimleri söyleyerek, sahibine hakaret etmek, isme de hakaret olur. (Þir’a)

Kýyamette günahlarý, sevaplarýndan daha çok olan bir kimse, Cehenneme götürülürken, Allahü teâlâ, Cebrail aleyhisselama buyurur ki:
- Ya Cebrail, buna sor, hayatýnda hiçbir âlimin sohbetinde bulundu mu?

Hazret-i Cebrail, o kimseye sorar. O da, (Ne yazýk ki, hiçbir âlimle bir arada bulunmadým) der. Allahü teâlâ tekrar buyurur:
- Ya Cebrail, buna sor ki, hiçbir âlimi ilminden dolayý sevdi mi?

Cebrail aleyhisselam, ona sorar. O da, (Hayýr, sevdiðim bir âlim yoktu) der. Hak teâlâ buyurur:
- Ya Cebrail, tesadüfen de olsa, bu bir âlimle yemek yemiþ mi?

Cebrail aleyhisselam sorar. O da, (Hayýr hiçbir âlimle bir sofrada bulunmadým) der. Hak teâlâ buyurur ki:
- Ya Cebrail, bu kulun ismi, bir âlimin ismine benziyor mu, bunu da sor!

Cebrail aleyhisselam sorar. O da, (Ýsmim hiçbir âlimin ismine benzemez) der. Hak teâlâ buyurur ki: - Bunu Cennete götürün. O, âlimi seven birini severdi.) [El-Envâr]

Görüldüðü gibi, ismi bir âlimin ismine benzemek, hatta âlimi seveni sevmek bile insanýn kurtuluþuna sebep olmaktadýr. Elbette her þeyden önce mümin olmak þartý vardýr. Mümin olmadýktan sonra, güzel ismin ve ibadetin kýymeti olmaz.

Çocuða, doðunca veya doðumu müteakip yedinci günü adý konur. Doðduktan sonra hemen ölen çocuða da ad konur. Yýkanýr, cenaze namazý kýlýnýr. Ölü doðan çocuklara isim vermek gerekmez. Fakat isim vererek defnetmek iyi olur.

Ýsmi koyacak kimse
Çocuðun ismini ilim ehli, salih bir zata koydurmalýdýr! Eshab-ý kiram, çocuklarýna isimlerini Peygamber efendimize verdirmeyi tercih etmiþlerdir. Çocuða ad koyarken, çocuðun babasý, dedesi veya en yaþlý, ilmi en çok olan, çocuðu kucaðýna alýr, abdestli olarak kýbleye döner ve ayakta sað kulaðýna ezan, sol kulaðýna ikamet okur. Ýsmi üç kere tekrar etmek iyi olur. Bu arada çocuðun aðzýna bir tatlý sürmek iyi olur.

Peygamber efendimiz, Hazret-i Hasan doðunca, kulaðýna ezan okumuþtur. Ezan okuyacak kimse, çocuðu yastýk gibi yumuþak bir þey üstüne koyarak kucaðýna alýr. Çocuðu birisi kucaðýna alýp, ezaný bir baþkasý da okuyabilir. Bir hadis-i þerifte de buyuruldu ki:
(Yeni doðan çocuðun sað kulaðýna ezan, sol kulaðýna da ikamet okunursa, “Ümmü sýbyan” hastalýðýndan korunmuþ olur.) [Beyheki]

Çocuða isim koyduktan sonra, salih bir evlat olmasý ve dine hizmet etmesi için, dua etmelidir. Peygamber efendimiz, (Ya Rabbi, bu çocuðu hayýrlý ve salihlerden eyle ve onu güzel bir þekilde yetiþmesini saðla) diye dua etmiþtir.

Ebu Musel Eþari hazretleri, (Çocuðumu doðduðu gün Resulullaha götürdüm, adýný Ýbrahim verdi) dedi. Amr bin Þuayb’ýn dedesi ise, (Resulullah, yeni doðan çocuða yedinci günü isim verilmesini ve akika kesilmesini emretti) dedi. [Tirmizi]

Buhari’de “Eðer akika kesilmeyecekse, çocuk doðduðu vakit isim konur ve aðzýna tatlý bulaþtýrýlýr” deniyor.

“Kabirdeki ölü, denizde boðulmak üzere olan ve dehþet içerisinde yardým isteyen kimse gibidir. Babasýndan, anasýndan, kardeþinden, samîmî ve sâdýk arkadaþýndan bir duâ bekler. Þâyet bir duâ gelecek olsa bu onun için dünyâ ve içindekilerden daha kýymetli ve sevimli olur. Þüphesiz Allâh, kabir ehline, dünyâdakilerin duâsý bereketiyle daðlar misâli ecir verir. Dirilerin ölülere gönderebileceði en iyi hediye ise onlar için istiðfar etmek ve onlar adýna sadaka vermektir.” (Deylemî, Müsned, IV, 103/6323; Ali el-Müttakî, XV, 694/42783; XV, 749/42971)

Bu durumda insana imdâd edecek olan, dünyâda býrakmýþ olduðu sadaka-i câriyedir ki o, kabir ve âhiret selâmetimizdir. En mühim sadaka-i câriyelerden biri de sâlih evlâddýr. Garib-nâme adlý tasavvufî eserin müellifi olan Âþýk Paþa, insanoðlunun neslinin dört þekilde devâm ettiðini ifâde eder:

1. Sulbî nesil: Kiþinin sulbünden gelen evlâdýdýr ki, bunlarýn devamlýlýðý kadere baðlýdýr. Gün gelir, kesilebilir. Hayýrlý olup olmayacaklarý da meçhuldür.

2. Mâlî nesil: Kiþinin mal ve mülkü ile yapmýþ olduðu hayýr hizmetleridir. O hizmet ve hayýr eserleri devâm ettiði müddetçe sâhibine sadaka sevâbý yazýlýr.

3. Ýrþâdî nesil: Kiþinin yetiþtirdiði ve arkasýnda býraktýðý hayýrlý evlâd ve talebelerdir. Bunlar da arkalarýndan insan yetiþtirdikleri ölçüde devâm edip gider.

4. Ýlmî ve irfânî nesil: Kiþinin Hak yolunda kullarýn dimað ve gönüllerini besleyici mâhiyette yazdýðý hayýrlý eserlerdir. En kesintisiz ve en verimli nesil budur. Telif edilen bir eser, kýyâmete kadar gelecek olan meçhul muhâtaplara gönderilen hidâyet mektubu mâhiyetindedir.

Netîce itibârýyla anne-babalarýn çocuk terbiyesinde bilhassa dikkat etmeleri gereken baþlýca hususlar þunlardýr:

Çocuklarýmýz arasýnda adâlete riâyet edip birbirlerine haset etmelerine meydan vermemek îcâb eder. Vakti geldiðinde -imkânlar müsâit olduðu takdirde- onlarý evlendirmek, dâmat ve gelin ararken dünyevî kýymetlerden ziyâde îman ve güzel ahlâk ölçülerini esas almak gerekir. Zîrâ dînî ve ahlâkî duygularla yapýlmayan evlilikler; ya ayrýlýklarla netîcelenir ya da mezara kadar devâm eden ýztýraplara sebep olur. Çocuklarýmýzý havâilikten, lüzumsuz gezmelerden, eve geç gelmelerden ve kötü arkadaþlardan bütün gücümüzle korumalýyýz. Onlarý; hoca efendilere, yaþlýlara, hýsým ve akrabâlara, komþulara, zayýflara, kimsesizlere ve muhtaçlara karþý olan vazîfelerinin þuûruyla yetiþtirmeli ve onlar için bol bol duâ etmeliyiz. Yavrularýmýzý hasta ziyâretlerine, infâka yönlendirmeli ve tertemiz ruhlarýna sadaka vermenin mânevî zevkini tattýrmalýyýz. Mânevî heyecanlarýný artýrmanýn yanýnda, siyer-i nebî ve ecdâdýmýzýn târihin altýn sayfalarýna kaydettiði merhamet, þecaat, fedâkârlýk, hak-hukuk tevzii gibi hususlardaki hassâsiyetlerini onlarýn gönül âlemlerine aksettirmeliyiz.

Bu hususlara dikkat eden ana-babalarýn evlâdlarý; dînin, vatanýn ve milletin âdeta göz bebeðidir. Târih boyunca yaþayan velîler, cengâverler ve Fâtihler hep onlarýn meyvesidir.

Ne mutlu o sâliha anneye ki cennet onun ayaklarý altýndadýr! Ne mutlu o sâlih babaya ki, onun duâsý peygamberlerin ümmetlerine olan duâsý gibidir! Ne mutlu o ana-babalara ki evlâdlarýný kendileri için tükenmeyen bir ecir yâni sadaka-yý câriye olarak yetiþtirebilmiþlerdir!..

Allâh Teâlâ, yavrularýmýzý; dînimize, vatanýmýza ve milletimize hayýrlý eylesin! Onlarý zamânýmýzýn fitne ve þer anaforundan muhâfaza buyurup bizler için sadaka-yý câriye hâline gelmelerini ihsân buyursun!..

Âmîn!..

Dipnot: 1) Bkz. Buhârî, Cihâd, 138, Ezân, 17, Edeb, 3; Müslim, Birr, 5; Ebû Dâvûd, Cihâd, 31; Tirmizî, Cihâd, 2; Nesâî, Cihâd, 5.